2003 წლის 6 სექტემბერს, საქართველოს მორაგბეთა ეროვნული ნაკრები იტალიას ასტის “სტადიო კომუნალეზე” გაეჯიბრა და ტაიმი ფრედ (13:13) დაასრულა, ბოლო წუთზე კი მე-4 ლელო მიიღო და 22:31 დამარცხდა. იმ შეხვედრის შოტლანდიელმა რეფერიმ “ბორჯღალოსნებს” 3 მორაგბე გაუსინბინა, ბოლოსკენ კი ბესიკ ხამაშურიძეს საერთოდაც წითელი ბარათი უჩვენა...
აღნიშნული რკენის მერე, ქართველი მორაგბეებს რევანშის აღების წყურვილი ყოველთვის ჰქონდათ, წლების განმავლობაში კი, იტალიელებთან პაექრობის სურვილმა განსაკუთრებული ხასიათი მიიღო. “აძურისთან” გაჯიბრების შანსს აღარავინ გვაძლევდა, ამდენად, მტყუან-მართალის გარკვევა მინდორს გარეთ იყო გადატანილი.
ეკუთვნის თუ არა საქართველოს ნაკრებს ექვსი ერის გათამაშებაში ჩართვა და თუ კი, ეს, როგორ უნდა მოხდეს? დღემდე განიხილება ტურნირის შვიდ ან რვა ნაკრებამდე გაზრდის (ჩვენზე რუმინელებიც არიან “ჩამოკიდებულნი”) იდეა, ზოგი ექვსი ერის მაჩანჩალის დაქვეითებას უჭერს მხარს, ზოგის აზრითაც კი, ელიტის უარესსა და რაგბი ევროპის ჩემპიონატის საუკეთესო გუნდებს საპლეიოფო თამაში ერგებათ.
გასაკვირი არაა, რომ ამ განხილვებს ყველაზე მტკივნეულად აპენინელები აღიქვამენ. საქართველოს მოძლიერება ხომ მათთვის აშკარა საფრთხის მომტანია: იტალიელებს “ხის კოვზს” (ექვსი ერის ბოლოადგილოსნის კუთვნილი “ჯილდო”) ხელიდან ვერავინ აგდებინებს, ამდენად, ვინ უნდა ჩაანაცვლონ “ბორჯღალოსნებმა” თუ არა – ისინი...
და აი, ბოლო რკენიდან 15 წლის (!) თავზე, დადგა ის მომენტი, რომელსაც მთელი სარაგბო საქართველო ელოდა, აპნინენელები კი მას ყველანაირად თავს არიდებდნენ. მიუხედავად იმისა, რომ ეს თამაში ოფიციალურად არაფერს წყვეტდა, იტალიამ თამასა მაქსიმალურად მაღლა თავად ასწია:
“ფლორენციული მატჩი საბოლოოდ გასცემს პასუხს იმ კითხვას, თუ ვინ იმსახურებს ექვე ერში თამაშს”, - ასეთი იყო მასპინძელთა პათოსი. იყო სხვა ნაკლებად ეთიკური გამონათქვამებიც ქართველთა დადუმებისა და სამაგალითოდ დასჯის შესახებ, თუმცა, ამგვარ ტექსტებს იტალიაში ნაკლებად პოპულარული გამოცემები უფრო ავრცელებდნენ.
ის, რომ მომავალი მატჩი ერთ რიგით ტესტს ვერაფრით გაუთანაბრდებოდა, ქართულ მხარესაც არ დაუმალავს.
“გვეძლევა მშვენიერი შესაძლებლობა, მთელს სარაგბო სამყაროს და განსაკუთრებით ექვს ერში გადაწყვეტილებების მიმღებებს კიდევ ერთხელ დავანახოთ, რომ ქართულმა რაგბმა დიდი პროგრესი განიცადა!
ჩვენ კარგად ვიცით და გააზრებული გვაქვს, რომ შაბათს ფავორიტები არ ვიქნებით, მაგრამ ადრეც მითქვამს და განვმეორდები – ასე თავს უფრო კომფორტულად ვგრძნობთ!
იტალია ძალიან ძლიერი, პირველი ეშელონის სარაგბო ერია, რომელსაც ზურგს ძალიან დიდი სარაგბო ისტორია უმაგრებს, საქართველო კი “უბანში ახლად გადმოსული ბიჭია“, რომელსაც თავისი ისტორიის შექმნა უნდა!
წინ უდაოდ დიდი ბრძოლა გველის, მაგრამ ჩვენ ხომ სწორედ ბრძოლაში ვართ ბედნიერნი!”, - ამბობდა მატჩის წინ ჰეიგი და ეს სიტყვები ქართველთა განწყობასა და მოლოდინს, ალბათ, ყველაზე უკეთ ასახავდა.
სრულიად ადეკვატური გახლდათჱ”ბორჯღალოსანთა” კაპიტნის მერაბ შარიქაძის კომენტარიც, რომელიც ტრავმით გამოწვეული 8-თვიანი პაუზის მერე, სწორედ ისტორიული შეხვედრის წინ გამოჯანმრთელდა.
“ჩვენთვის ისაა მნიშვნელოვანი, რაც ჩვენი გულშემატკივრისთვისაა განსაკუთრებული და არსებული სიტუაცია ყველაფერზე მეტყველებს – ბოლო წლებში არასდროს დაფიქსირებულა ფაქტი, რომ საქართველოს ნაკრების გასვლით მატჩზე რამდენიმე ათასი გულშემატკივარი ჩასულიყო. გულშემატკივრისთვის მნიშვნელოვანია? ესე იგი, ესაა ჩვენთვის პრიორიტეტი.
ჩვენ არ გვაქვს იმის ილუზია, რომ ამ თამაშის მოგებით ან წაგებით კოლოსალურად შეიცვლება ექვს ერში შესვლა-არშესვლის საკითხი, მაგრამ გამარჯვების შემთხვევაში, როგორც მინიმუმ, კიდევ უფრო ბევრი იქნება საუბრები ჩვენთვის შანსის მოცემის შესახებ“.
შარიქაძეს ქომაგის ფაქტორისთვის ხაზი შემთხვევით არ გაუსვამს. 2010 წლის 20 მარტს, ტრაბზონის “აქჩაბათ ფათიჰზე” 5 ათასი ქართველი გულშემატკივარი შეიკრიბა, რათა “ბორჯღალოსნებს” მოსისხლე მტერ რუსეთთან კიდევ ერთხელ გამკლავებაში დახმარებოდა. საქართველოს ნაკრებმა მეტოქე 5-ჯერ დაალელოვა და მატჩი 36:8 მოიგო...
აღნიშნული თამაშის შემდეგ, პირველად, ათასობით ქართველი საყვარელი ნაკრების საგარეო მატჩზე პირველად აღმოჩნდა და “არტემიო ფრანკიზე” საოცარი გარემო შექმნა, შინ დარჩენილები კი, თბილისში, პირველი რესპუბლიკის მოედანზე შეიკრიბნენ, ბიჭებს ქვეყნის ჰიმნით შეეხმიანენ და მათ გარჯას თვალი დიდ ეკრანზე მიადევნეს.
სამწუხარო ის გახლდათ, რომ მილტონ ჰეიგმა პრინციპული შეხვედრისთვის უძლიერესი რაზმის შეკრება ვერ მოახერხა, თუმცა, რაგბისა და ტრავმების “მეგობრობა” ძველი ამბავია და ამაში განსაკუთრებული არაფერი ყოფილა.
“ბორჯღალოსანთა” თავკაცისთვის განსაკუთრებით მძიმე გიორგი ნემსაძის, კოტე მიქაუტაძის, ვიტო კოლელიშვილისა და დავით კაჭარავას არყოფნა უნდა ყოფილიყო. ამ ფონზე, ფლორენციაში ასეთი სასტარტო თხუთმეტეული ვიხილეთ:
ფულბექად თამაში სოსო მათიაშვილმა დაიწყო, ცენტრში თამაზ მჭედლიძეს გუნდის კაპიტანი მერაბ შარიქაძე შეწყვილდა, ფრთებზე კი გიორგი კოშაძე და ზურაბ ძნელაძე დადგნენ. ცნობისთვის, ამ უკანასკნელს ბორჯღალოსნების კვართით მხოლოდ ერთხელ – 2013 წლის “თბილისის თასზე“ სამხრეთ აფრიკის “ა“ ნაკრების წინააღმდეგ ეთამაშა, ამდენად, ჰეიგმა დიდი ნდობა გამოუცხადა. ტრადიცული იყო ნაკრების ღერძი ვასილ ლობჟანიძისა და ლაშა ხმალაძის შემადგენლობით.
შერკინების პირველ ხაზს 2-წლიანი პაუზის შემდეგ მარჯვენა ბურჯად დაუბრუნდა დუდუ ქუბრიაშვილი, მარცხენა ბურჯი მიხეილ ნარიაშვილი იყო, ხოლო კვაჭი – ჯაბა ბრეგვაძე. გადახალისებულ მეორე ხაზში ნოდარ ჭეიშვილი ლაშა ლომიძეს შეუწყვილდა, მესამე ხაზში კი ერთბაშად სამი 22 წლის მორაგბე გვყავდა – ოთარ გიორგაძე, გიორგი ცუცქირიძე და ბექა გორგაძე.
ტრავმირებული მორაგბეების (ორნელ ჯეგა, ფედერიკო ძანი, ჯიოვანი ლიკატა, მაქსიმ მბანდა, მატეო მინოცი, ედოარდო პადოვანი, მარჩელო ვიოლი, ლეონარდო სარტო) ფონზე, საუკეთესო რაზმი შეკრიბა იტალიელთა დამრიგებელმა ქონორ ო’შიმაც.
ირლანდიელ სპეციალისტს არ დაუმალავს, რომ ფლორენციულ დაპირისპირებას მისი გუნდისთვის განსაკუთრებული მნიშვნელობა ჰქონდა, ამდენად, გასულ უქმეებზე, ჩიკაგოში, ირლანდიას ფაქტობრივად მე-2 შემადგენლობა გაუყვანა და 7:54 წააგო, ამჯერად კი, რაზმში ერთბაშად 10 ცვლილება შეიტანა და მთავარ აქცენტს სწორედაც რომ შედეგზე აკეთებდა.
ყველაფრის გათვალისწინებით, ცხადი იყო, რომ დღეს, თბილისის დროით 18:00 საათზე, ახალზელანდიელი რეფერის – გლენ ჯეკსონის საწყისი სასტვენის მერე, “არტემიო ფრანკიზე” ნოემბრის ერთ-ერთი რიგითი ტესტ-მატჩი არ იწყებოდა. ეს სულ სხვა რამ გახლდათ, რაც თამაშის მიმდინარეობამ სრულად დაადასტურა.
საერთო ჯამში, მატჩი ისეთი გამოვიდა როგორსაც ველოდით და საბოლოოდ, პასუხი ვერც ვერაფერს გაეცა. ცხადია, ანგარიში 28:17 იტალიელთა გამანადგურებელ უპირატესობაზე არ მეტყველებს და მათი ბაქიბუქობა ფუჭი გამოდგა, თავის მხრივ კი, საქართველომ ვერ ანახა, რომ “აძურიძე” უკეთესი გუნდია.
ნათელი იყო, რომ “ბორჯღალოსანთა” შანსი უშეცდომო გარჯაში იყო, წუნი კი, იმაზე მეტი გვქონდა, ვიდრე ველოდით. ხელდახელ უხეიროდ ბურთაობის გამო, არაერთი იერიში გაგვიცუდდა, წავაგეთ რამდენიმე ჩვენი დერეფანი, გვიჭირდა რაქში, განსაკუთრებით კი მოლში დავიჩაგრეთ და მასპინძლებმა ლამის ყველა ქულა ამ ელემენტიდან მიღებული უპირატესობიდან აიღეს.
კარგად სჩანდა, რომ ო’შის საქართველოს ნაკრები კარგად ჰყავდა გაშიფრული. შედეგად, მეტოქისთვის რაიმე სიურპრიზის შეთავაზება გაგვიჭირდა, “აძურიმ” ჩვენს მოლს გასაქანი არ მისცა, ხაზი არაერთხელ გაგვიჭრა და ბურთს ხელით აშკარად უკეთ ათამაშებდა. საქართველოს შერკინებაში ჩვეული უპირატესობაც არ ჰქონდა, ყოველივე ზემო აღნიშნულის ფონზე კი, 11-ქულიანი მარცხი ურიგო სულაც არ ყოფილა.
ის, რომ “ბორჯღალოსნებმა” სახე შეინარჩუნეს, ჩვენებურთა უდიდესი მოტივაციის შედეგი გახლდათ. ქართველ მორაგბეებს ბურთი მხოლოდ 35% ჰქონდათ და ამ ფონზე 17 ქულის აღება მისაღები შედეგი იყო, დაცვაში გატარებულ წუთებში კი, იტალიელებს დაუნდობლად ბოჭავდნენ და ალბათ, ამის შედეგი იყო, რომ დასკვნით ოცწუთეულში სასწორი ჰეიგის შეგირდთა მხარეს გადაიხარა.
აი, პირველი ტაიმში კი აპენინელთა უპირატესობა თვალშისაცემი იყო. მასპინძელთაგან ლელოები მიკელე კამპანიარომა და მატეა ბელინიმ დადეს, ალენმა კი გარდასახვას 2 ჯარიმა მიაყოლა. თუმცა კი, მატჩის პირველი ლელო ქართველებმა მიითვალეს: დერეფნიდან ბურთი მარცხნიდან მარჯვენა ფლანგზე ჩათამაშდა, თამაზ მჭედლიძემ კი ხაზი გაგლიჯა და ბურთი ხაზს მიღმა გადადო.
ეს მე-15 წუთზე მოხდა, სოსო მათიაშვილმა გარდასახვა შეაგდო და ჩვენი ნაკრები 7:3 დაწინაურდა, ტაიმის დარჩენილ დროში კი, ბურთი ხეირიანად არ გვქონია. როგორც აღვნიშნეთ, “აძურიმ” შესვენებამდე 18 ქულა მოინაგრა და რამდენიმე ეპიზოდში აშკარად დაგვინდო. მარტო შუამარბ ტომაზო კასტელოს ეპიზოდი რად ღირს, როდესაც ცარიელ ფლანგზე განავარდებას ცენტრში შეწევა ამჯობინა და ქართველთა ლუკმაც გახდა.
სამწუხაროდ, მე-2 ტაიმის სტარტზე არაფერი შეცვლილა. იტალია ისევ მოლს “მიაწვა”, არაერთი მეტრი იარა და დინ ბადიმ დაგვალელოვა, 56-ე წუთზე კი, შეტევისას ბურთი კიდევ ერთხელ დაგვივარდა, მასპინძლებმა კონტრიერიში საპირისპირო ფლანგზე გააგრძელეს და ალენის დამწევი აღარავინ იყო.
ამ დროს, მასპინძლები 28:10 დაწინაურდნენ (მანამდე, მათიაშვილმა ჯარიმა შეაგდო) და როგორც სჩანს, საქმე მოთავებულად ჩათვალეს, “ბორჯალოსნებმა” კი სწორედ ამ დროს “გამოიღვიძეს”.
საქართველოს ნაკრებმა ერთ-ერთი იშვიათი გააზრებული შეტევა 62-ე წუთზე განახორციელა, როდესაც მარცხენა ფლანგზე სისწრაფეში რამდენიმე პასი გაკეთდა და სავარაუდოა, რომ შეცვლაზე შესული ბექა ბიწაძე ლელოს დადებდა, თუმცა, ის უბურთოდ ტომაზო ბენვენუტიმ შებოჭა.
შედეგად, ზელანდიელმა რეფერიმ, რომელმაც იდეალურად იმსაჯა, იტალიელთა გარემარბი გაასინბინა, “ბორჯღალოსნებს” საჯარიმო ლელო ჩაუთვალა და ანგარიში 28:17 გახდა.
საქართველოს ნაკრებს თამაშის გადარჩენის შანსი გაუჩნდა და კაცნაკლულ მეტოქეს მაგრად მიეძალა. აპენინელებმა ჯარიმებს მოუხშირეს და მათ ოცდაორში არაერთხელ შევედით, თუმცა, ხშირი წუნი გასაქანს არ გვაძლევდა.
ჩვენი საფირმო მოლი ვერცერთხელ დავაყენეთ, გადამწყვეტ მოემენტებში კი, ბურთი წინ გვივარდებოდა. გამსაკუთრებით დასანანი ის მომენტი იყო, როდესაც ბექა გორგაძემ მატია ბელინი გადათელა, ხაზი გაჭრა და შეტევა შალვა სუთიაშვილს გააგრძელებინა, მის მიერ ამოგდებული ბურთი კი გელა აფრასიძემ ვერ შეიმაგრა, თორემ ლელო გარდაუვალი სჩანდა.
თამაშის დასკვნით წუთებში იტალიამ ტემპი დააგდო და აშკარად სჩანდა, რომ საფინალო სირენის მოლოდინში იყო, ამდენად, 80 წუთის გასვლის შემდეგ, ბურთის აუტში გადაგდებას აღარ მორიდებია. საბოლოო ჯამში ისე გამოვიდა, რომ მე-2 ტაიმი ფრედ – 10:10 დასრულდა და ეს, “ბორჯღალოსნებისთვის” პლიუსად უნდა მივიჩნიოთ. ცნობილი ამბავია, რომ მეტოქეთა კლასში სხვაობა სწორედ მე-2 ნახევარში, მეტადრე კი, დასკვნით ოც წუთში სჩანს, ამ მხრივ კი, იტალიელებისთვის არაფერი დაგვითმია.
ძლიერ მეტოქესთან ჭიდილმა კიდევ ერთხელ წარმოაჩინა, რომ საქართველოს ნაკრებს სამუშაო კიდევ ბევრი აქვს და გარდატეხის მომენტი, რომლის საფუძველიც ჩვენი 20-წლამდელების იმედისმომცემი გარჯა უნდა გახდეს, ჯერ კიდევ წინაა. მოსალოდნელია, რომ ჰეიგი მომავალ მატჩებში სიახლეებსაც მეტად მიმართავს და თავის გამოჩენის შანსს კიდევ უფრო მეტ ახალგაზრდას მისცემს.
შეგახსენებთ, რომ “ბორჯღალოსნებს” საშემოდგომო ტესტ-სერიის ფარგლებში 2 მატჩი დარჩათ ჩასატარებელი, რომლებიც უკვე თბილისში შედგება. 17 ნოემბერს, ქართველი მორაგბეები ავჭალაში სამოას უმასპინძლებენ, 24-ში კი, ვაკეში, მიხეილ მესხის სახელობის სტადიონზე ტონგას დაუხვდებიან. ორივე შეხვედრა 18:00 საათზე დაიწყება.

“სტადიო არტემფიო ფრანკი” (ფლორენცია, იტალია). საშემოდგომო ტესტ-სერია. 10 ნოემბერი
იტალია – საქართველო 28:17 (18:7)
იტალია: ლუკა სპერანდიო, ტომაზო ბენვენუტი, მიკელე კამპანიარო, ტომაზო კასტელო (ლუკა მორიზი, 58), მატია ბელინი, ტომაზო ალენი (კარლო კანა, 75), ტიტო ტებალდი (გულიელმო პალაძანი, 71), ბრაამ სტეინი, ჯეიქ პოლედრი, სებასტიან ნეგრი (იოჰან მეიერი, 63), დინ ბადი, ალესანდრო ძანი (მარკო ფუზერი, 61), სიმონე ფერარი (ტიციანო პასკვალი, 55), ლეონარდო გირალდინი (კაპ. ლუკა ბიჯი, 71), ანდრეა ლოვოტი (შერიფ ტრაორე, 71).
4 ლელო: კამპანიარო (19), ბელინი (38), ფერარი (42), ალანი (56).
გარდასახვა: ალენი (21).
ჯარიმა: ალენი (9, 36).
სინბინი: ბენვენუტი (62).
მწვრთნელი: ქონორ ო’ში.
საქართველო: სოსო მათიაშვილი, გიორგი კოშაძე (გიორგი კვესელაძე, 44), მერაბ შარიქაძე, თამაზ მჭედლიძე, ზურაბ ძნელაძე, ლაშა ხმალაძე (ლაშა მალაღურაძე, 79), ვასილ ლობჟანიძე (გელა აფრასიძე, 58), ბექა გორგაძე, გიორგი ცუცქირიძე, ოთარ გიორგაძე (ბექა ბიწაძე, 55), ლაშა ლომიძე, ნოდარ ჭეიშვილი (შალვა სუთიაშვილი, 65), დუდუ ქუბრიაშვილი (ლევან ჩილაჩავა, 47), ჯაბა ბრეგვაძე (შალვა მამუკაშვილი, 58), მიხეილ ნარიაშვილი (ზურაბ ჟვანია, 58).
2 ლელო: მჭედლიძე (15), საჯარიმო (62).
გარდასახვა: მათიაშვილი (16).
ჯარიმა: მათიაშვილი (52).
სინბინი: ცუცქირიძე (27).
მწვრთნელი: მილტონ ჰეიგი.
რეფერი: გლენ ჯექსონი (ახალი ზელანდია).
კიდეებზე: ფრენქ მერფი (ირლანდია), შუჰეი კუბო (იაპონია).
ვიდეო-რეფერი: გრემ ჰიუზი (ინგლისი).

საქართველოს რაგბის კავშირის პრესსამსახურის ფოტოები